AYGUN; A- 1 TÜRÜ YETKY BELGELY ESNAFA YÖNETMELYK DARBESY

CHP Tekirda? Milletvekili Aygun: 6 bin ki?iyi istihdam eden A-1 türü yetki belgeli sektöre büyük darbe vuruldu?unu açyklady. Aygun  TBMM de yapty?y basyn açyklamasynda; “Ula?tyrma Bakanly?y, 6 ayda bir çykardy?y farkly yönetmeliklerle hem esnafy, hem yolculary ma?dur ediyor. Esnafy, ?ehirlerarasy yolcu ta?ymak için yalnyzca yurtdy?ynda bulunan 2900 cc motor silindir hacimli otomobil almaya zorlamak ne milli ne yerli bir duru?tur” dedi.

CHP Tekirda? Milletvekili Ylhami Özcan Aygun; “2900 cc motor hacimli otomobiller sadece Audi, Mercedes, Porsche, Infinity markalarynda var. Dolaryn hali ortada iken esnaf bu otomobilleri almaya zorlanamaz” diyerek konuyla ilgili tepkisini dile getirdi.

Ula?tyrma ve Altyapy Bakanly?y, sekiz ki?ilik otomobiller ile yolcu ta?ymak üzere 2006 yylynda A-1 türü yetki belgesi verdi?i esnafyn önünü kesen yönetmelik de?i?ikli?i yapty. Türkiye genelinde 4 bin 500 araç ile ta?ymacylyk yapan 235 ?irket, bu yönetmelik de?i?ikli?i ile sadece yurtdy?ynda bulunan 2900 cc motor hacimli otomobil alma zorunlulu?u ile kar?y kar?yya kaldy.

CHP Tekirda? Milletvekili Dr. Ylhami Özcan Aygun, “Tüketici ve yolculary esas alan rekabetçi ve seçenekli bir yolcu ta?yma anlayy?yna geçilmelidir. Esnafy, 2900 cc motor hacimli otomobil almaya zorlamak ne insanidir, ne de milli bir duru?tur. Bu ?arty ta?yyan otomobil markalary en fazla 5 koltuklu Audi, Mercedes, Porsche, Infinity gibi lüks otomobil markalarydyr. Bu otomobillerin en ucuzu bile 1 milyon TL ile 1 milyon 350 bin TL arasyndaki fiyatlardan satylmaktadyr. Esnaf ekonomik krizde bu araçlary nasyl satyn alsyn” diye tepki gösterdi. Aygun, Ula?tyrma ve Altyapy Bakany  Mehmet Cahit Turhan’yn yanytlamasy istemiyle A-1 türü yetki belgeli ta?ymacylyk konusunda kapsamly bir soru önergesi verdi.

20 BYN KY?YNYN EKMEK KAPISI

Aygun,  Ula?tyrma, Denizcilik ve Haberle?me Bakanly?y’nyn 2006 yylynda A-1 türü yetki belgesi kapsamynda 8 ki?ilik otomobiller üzerinden ?ehirlerarasy tarifeli ve tarifesiz ta?ymacylyk yapma imkâny tanydy?yny anymsatty.

Bu yetki kapsamynda ortaya çykan sektörün ?u anda 6 bin ki?iyi istihdam etti?ini, aileleriyle birlikte 20 bin ki?iye gelir kapysy oldu?unu anlatan Aygun, “Bakanlyk, 2006 yylynda tarifeli yolcu ta?yma hakky verdi?i A-1 türü yetki belgeli ?irketlere, 2010 yylyndan sonra çykarylan genelge ve yönetmelikler ile sürekli hak kayby ya?atylmy?, yeni maddi külfetler getirilerek, o güne kadar yaptyklary ticari yatyrymlar bo?a çykarylmy?tyr” dedi.

DANI?TAY YPTAL ETTY, BAKANLIK UYGULAMADI

Bakanly?yn 9 Temmuz 2009 tarihli genelgesinde; A-1 türü yetki belgesine sahip ?irketlere tarifeli ve tarifesiz ?ehirlerarasy yolcu ta?yma yetkisi tanydy?yny anymsatty. Ancak Bakanly?yn bu genelgeden 7 ay sonra çykardy?y ikinci genelgede fikrini de?i?tirdi?ini kaydeden Aygun, ?öyle devam etti: “26 ?ubat 2010 tarihli genelgede, A-1 türü yetki belgesine tanynan tarifeli yolcu ta?yma hakkyna son verilmi?tir. Bakanly?yn 7 ay içinde çykardy?y iki farkly genelge sonucu yaptyklary yatyrym açysyndan zor duruma dü?en ?irketler, 26 ?ubat 2010 tarihli genelgenin ilgili maddelerinin iptali için Dany?tay’a ba?vurmu?tur. Gerek Dany?tay 15. Dairesi, gerekse kararyn temyize götürüldü?ü Dany?tay Ydari Dava Daireleri Kurulu, ‘A-1 türü yetki belgesi ile tarifeli yolcu ta?ymacyly?y yapylamayaca?y’ yönündeki 26 ?ubat 2010 tarihli genelge maddesini iptal etmi?tir. Ne var ki Dany?tay kararlary Bakanlyk tarafyndan uygulanmamy?tyr.”

Bakanly?yn A-1 türü yetki belgesine sahip firmalary, Dany?tay kararlaryna ra?men tarifeli yolcu ta?ymacyly?y yerine “tarifesiz grup ta?ymacyly?y” yapmaya zorlady?yny anlatan Aygun, son yönetmelik de?i?ikli?ini ?öyle aktardy:

“A-1 türü yetki belgesi ile ?ehirlerarasy yolcu ta?ymacyly?yna yönelik daha büyük darbe  31 Aralyk 2018 tarihinde Karayolu Ta?yma Yönetmeli?i’nde yapylan bir dizi de?i?iklik ile gerçekle?tirilmi?tir. Yeni yönetmelik ile 8 Ocak 2018 tarihli Karayolu Ta?yma Yönetmeli?i’nde çok büyük de?i?ikliklere gidilmi?, A-1 türü yetki belgesine tanynan ?ehirlerarasy yolcu ta?yma haklary tyrpanlanmy?tyr. 11 ay önce çykarylan yönetmeli?e göre yatyrym yapan ve pozisyon alan ta?ymacylyk ?irketleri yeni yönetmelik ile büyük zarara u?ratylmy?, adata ekmekleri ile oynanmy?tyr.”

2900 CC MOTOR HACMY KO?ULU NYYE KONDU?

Aygun, bu ba?lamda ?u sorulara yanyt verilmesini istedi:

1: 8 Ocak 2018 tarihli eski yönetmelikte A-1 türü yetki belgesi ile yolcu ta?ymacyly?y yapma yetkisi, “motor hacmi 1600 cc’ye kadar olan otomobiller ile 8 ya?yn altyndaki otomobillere” verilmi?tir. Ayryca A-1 yetki belgesi ekli ta?yt belgesine en fazla 20 adet ta?yt kaydetme yetkisi tanynmy?tyr. Ancak Ula?tyrma ve Altyapy Bakanly?y tarafyndan 11 ay sonra 31 Aralyk 2018 tarihinde çykarylan son yönetmelikte, ekli ta?yt belgesine kayytly araç sayysy 20’den 10’a dü?ürülmü?tür.  Kamu kurum ve kurulu?laryna ta?ymacylyk yapmayan A-1 türü yetki belgeli araçlaryn yolcu ta?ymacyly?y yapmasy için “2900 cc motor silindir hacminden az ve 4 ya?yndan büyük olmamasy” ko?ulu getirilmi?tir. Kamu kurum ve kurulu?laryna ta?ymacylyk yapan otomobiller, bu yeni düzenlemeden muaf tutulmu?tur.  Kamu kurum ve kurulu?laryna ta?ymacylyk yapan araçlara istisna getirilmesi, Anayasa’nyn e?itlik ilkesine aykyry de?il midir? Neden bu istisna getirilmi?tir?

2: Türkiye’de 2900 cc motor hacmi ?artynyn kar?ylanmasy zordur. Bu ?arty ta?yyan otomobil markalary en fazla 5 koltuklu Audi, Mercedes, Porsche, Infinity gibi lüks otomobil markalarydyr. Bu otomobillerin en ucuzu bile 1 milyon TL ile 1 milyon 350 bin TL arasyndaki fiyatlardan satylmaktadyr. Dövizdeki yükselme ve Türkiye’de gün ve gün derinle?en ekonomik kriz dikkate alyndy?ynda, A-1 türü yetki belgesi ile ta?ymacylyk yapan ?irketlerin 2900 cc motorlu araç satyn almasy mümkün müdür? 2900 cc motor hacmi ko?ulu neden konulmu?tur?

TÜM DÜNYADA ÇEVRE KYRLYLY?YNY ENGELLEMEK YÇYN MOTORLAR KÜÇÜLTÜLÜYOR

1: Tüm dünyada araç üretimlerinde küresel çapta ya?anan iklim de?i?ikli?i ve çevre kirlili?i dikkate alynmaya ba?lanmy?tyr. Bu kapsamda motorlar küçültülmekte,  torku yüksek, alternatif yakytly, (bio-dizel, hybrid) araçlar üretilmektedir. Dünyadaki bu yönelimin aksine Türkiye’de yolcu ta?ymacyly?y için motor hacmi yüksek araç ko?ulunun getirilmesi hem ekonomik hem çevresel de?erlerle ba?da?makta mydyr?

2: Yeni Karayolu Ta?yma Yönetmeli?i’nde ta?ymacylyk için getirilen 4 ya? kuraly, ekonomik midir? Trafikte kayytly araçlaryn ortalama ya?y esas alynyrsa 4 ya? kuralynyn uygulanmasy gerçekçi midir?

3: Yolcular için alternatif bir seçenek sunan A-1 türü yetki belgesi ile ?ehirlerarasy yolcu ta?ymacyly?ynyn önü neden kesilerek bu yönde faaliyet gösteren ?irketlere zorluklar çykarylmaktadyr?

4: A-1 türü yetki belgesi ile ta?ymacylyk yapmak için henüz Türkiye piyasasynda olmayan otomobil türlerini ?art ko?mak, ülke ve kamu yararyna mydyr? Bu düzenleme esnafa büyük zarar vermeyecek midir?

5: Yakla?yk 20 bin aileye gelir kapysy olan sektör, ekonomik krizin giderek derinle?ti?i ülkemizde önemli bir istihdam alany yaratmaktadyr. Sektörü krize sokarak, ülkedeki i?sizli?i daha da tyrmandyrma riski ta?yyan 31 Aralyk 2018 tarihli yönetmeli?i de?i?tirmeyi dü?ünüyor musunuz?  A-1 türü yetki belgesi ile ta?ymacylyk yapan ?irketlerin önünü açacak düzenlemeler yapacak mysynyz?

6: Ula?tyrma ve Altyapy Bakanly?y, bir yyl geçmeden çykardy?y birbirinden farkly genelge ve yönetmeliklerle, ciddi ve güvenilir bir tutum ortaya koyamamy?tyr. Ula?ym ve ta?ymacylykta istikrarly, tutarly ve güvenilir politikalar üretmek yerine neden çok kysa sürede birbiri ile çeli?kili düzenlemeler yapylmy?tyr? Belirli basky gruplarynyn Bakanlyk üzerinde etkisi mi vardyr?

7: Eski yönetmelik ve genelgelere göre yatyrym yapan ve pozisyon alan ?irketlerin u?rayaca?y zararlar niye dikkate alynmamy?tyr? Yeni yönetmelik maddeleri, neden geriye dönük i?letilerek,  gerekli ko?ullary 30 Haziran 2021 tarihine kadar sa?layamayan tüm ?irketlerin A-1 türü yetki belgesi ekli ta?yt belgesinin iptal edilmesi kararla?tyrylmy?tyr?

8: A-1 türü yetki belgesi ile tarifeli yolcu ta?ymacyly?ynyn önünü açacak mysynyz? Demokrasinin temelini olu?turan güçler ayryly?y prensibi çerçevesinde Dany?tay kararlaryna uymayy dü?ünüyor musunuz?

Haber: Abdurrahim Yyldyrym

Köşe Yazarları

Haber Ara