BEL FITI?I SEBEPLERY TANI TEDAVYSY VE ÖNLEME YOLLARI

21 A?ustos 2019, 18:18 Abdrurrahim YIL

Çorlu Özel Vatan Hastanesi doktorlaryndan, Beyin ve Sinir Cerrahi Uzmany Op. Dr. Cem Hakan Yurtsever, Bel Fyty?y konusunda önemli açyklamalarda bulundu. Op. Dr. Yurtsever, Bel Fyty?y hastaly?ynyn belirtileri ve tedavi yöntemlerinden, bu hastaly?a kar?y korunma yollaryna kadar bir çok konuda önemli bilgiler aktardy.

Yeni Sayfa 1

Çorlu Özel Vatan Hastanesi doktorlaryndan, Beyin ve Sinir Cerrahi Uzmany Op. Dr. Cem Hakan Yurtsever, konuyla ilgili olarak yapty?y bilgilendirme amaçly açyklamasynda ?u bilgilere yer verdi; “Bel fyty?y, Eri?kinlerin %80’i hayatlarynyn bir döneminde en az bir kez bel a?rysy ile yakynmaktadyr. Bel fyty?y, genelde 30- 60 ya? arasyndaki eri?kin grupta syk görülmesine ra?men, hemen her ya?ta ortaya çykabilir. Bel fyty?ynyn özellikle görüldü?ü bir gruptan ziyade, bel fyty?yna yol açabilecek risk faktörlerinden söz edilmelidir. Bel Fyty?ynyn Sebepleri Obezite (A?yry kiloluk),Hareketsizlik, Sigara içme, Dikkatsiz ve düzensiz ya?am ko?ullary, Çaly?ma Ko?ullary.

BEL FITI?ININ ORTAYA ÇIKMASINI NASIL AZALTABYLYR-ÖNLEYEBYLYRYZ

Bel fyty?yndan korunmanyn en önemli yolu bel syrt ve karyn kaslarymyzyn kuvvetli olmasydyr. Bu nedenle düzenli egzersizve spor yapmanyn hastaly?yn ortaya çykmasyny önelemede oldukça fazla yarary vardyr. Bunun yany syra Vücudumuzu zorlayacak a?yr nesneleri kaldyrmamalyyyz e?er kaldyrmamyz gerekiyorsa yerdeki cisimleri dizleri kyrarak çömelip kaldyrmalyyyz , dizleri kyrarak ve syrty dik tutarak nesneleri itip ve çekmeliyiz, omuz üstüne yük kaldyrmak ve yukary do?ru uzanmak yerine mutlaka aya?ymyzyn altyna sandalyei tabure gibi yükseltiler almalyyyz. Masa ba?ynda uzun süre çaly?mamyz gerekiyorsa bir bel deste?i olmaly. Uzun süre elimizde bir cisim ta?yyacaksak her iki elimizde e?it yük da?ylymy olmaly. Tüm önlemlere kar?yn bel fyty?y geli?ebilir. Bu durumda ba?vurulacak bir beyin ve sinir cerrahynyn önerilerine dikkat edilmelidir.

BEL A?RISI VE BEL FITI?I ve AMELYYAT YLY?KYSY

Ynsanlar hayatlarynyn belli bir döneminde bel a?rysyna yakalanma orany %80. ancak her bel a?rysy bel fyty?y de?ildir. Bel A?rylarynyn büyük kysmy kas kaynaklydyr ve ço?u basit teadviler ile geçer. Bel fytyklarynyn ise sadece %7 si ameliyat gerektirir. Bu nedenle hekime gitmekten korkmayyn ve geç kalmayyn, muayene ve yapylacak incelemelerin sonuçlaryna göre ilk önerilen yatak istirahati ve a?ry kesici ve kas gev?etici ilaçlaryn kullanylmasydyr. E?er sizde ayakta kuvvet kayby, uyu?ukluk, idrar ve büyük tuvaleti tutamama gibi bulgular varsa acil operasyon gerekebilir.

BEL FITI?I BELYRTYLERY NELERDYR

Tek veya her iki baca?a vuran a?rylar, ayaklarda uyu?malar, hareket kysytlylyklary, yürüme ve oturmada güçlük , ilelemi? fytyklarda ayaklarda ve/veya bacaklarda kuvvet kayby idraryny tutamama, yürüyememe gibi belirtiler de eklenebilir.

NASIL TE?HYS EDYLYR

Bir hekimin muayenesinden sonra Bel fyty?yndan ?üphelenilirse ba?vuraca?ymyz labaratuar testlerinden günümüzdeki en önemli tany aracymyz altyn standart, Manyetik Rezonans (MR) ile bel fyty?y te?hisi kolaylykla konulmakta ve derecesi belirlenebilmektedir. EMG (Sinir ölçüm testi) de bazy olgularda gerekmektedir.

BEL FITI?I TEDAVYSY

a) Ba?langyç Safhasy: Bel fyty?yn tedavisi fytykla?manyn, yani disk dedi?imiz kykyrdak dokunun yer de?i?tirerek baca?a giden sinirlere yapty?y basynyn derecesine ba?lydyr. E?er sadece bel ve bacak a?rysy mevcut, herhangi bir uyu?ukluk, güç kayby, hareket kysytlyly?yda yoksa ve görüntülemede de belirgin bir sinir baskysy yoksa bel fyty?y ba?langyç safhasynda demektir. Bu halde hastaya kas gev?etici ilaçlaryn verilmesi, 3 ila 5 günlük bir yatak istirahati ve belini zorlayacak hareketlerden kaçynmasy önerilir.

Hastaya yapylacak öneriler ?unlardyr:

Hasta kesinlikle bir iki kiloyu a?an a?yrlyklary kaldyrmamalydyr.

Öne ve yanlara do?ru e?ilme, belin bükülmesi yasaklanyr. E?er yerden bir ?ey alynacaksa hastanyn çömelerek almasy söylenir.

Hastalaryn otururken belinin arkasyna bel bo?lu?unu yok edecek ?ekilde bir yastyk koymalary ve yirmi dakikadan fazla oturmamalary önerilir. E?er hastanyn mesle?i gere?i uzun süre oturmasy gerekiyorsa her yirmi dakikada bir yürümesi önerilir.

Hastanyn yukaryya do?ru uzanmasy yasaklanyr. Yukarydan bir ?ey alacaksa bir sandalye veya merdivenin üstüne çykyp almasy söylenir.

Hastaya belini daima sycak tutmasy, açyk pencere veya havalandyrma önünde durmamasy hatyrlatylyr.

Bel ve bacak a?rysy olan hastalar mutlaka stresten kaçynmalydyr. Stres a?ryyy arttyrmak yanynda bel fyty?ynyn ilerlemesine de yol açabilir.

Hastanyn evde kaldy?y süre içinde yatak istirahaty yapmasy önerilir. Çok sert zeminlerin sanyldy?ynyn aksine zararlary daha fazladyr. Kaliteli bir yayly yatakta

( ortopedik bir yatak )ve hastanyn kendince en rahat edebildi?i pozisyonda yatmasy daha uygundur.

b) Bel Fyty?y Ylerlerse: E?er yukarydaki önerilere, istirahata ve kas gev?etici ilaçlara ra?men hastanyn ?ikayetleri devam ediyorsa fizik tedavi uygulanabilir. Fizik tedavi mutlaka bir uzmanyn denetiminde olmalydyr. Fizik tedavi syrasynda ilk bir kaç gün a?rylarda artma olabilir, ama hasta fizik tedavi uzmanynyn önerdi?i sürece tedaviye devam etmelidir.

- Giri?imsel tedaviler E?er yapylan tüm tedavilere ra?men hastanyn a?rylary geçmemi? ise yani konservatif tedavilere ( ilaç istirahat+ Fizik tedav) ra?men ?ikayeti geçmeyen ancak operasyonda önerilmeyen hastalara bazy gri?imsel uygulamalar yapylabilir. Bu i?lemler de hastanede yatmaya gerek yoktur ve genel anesteziye ihtiyaç yoktur.

Transforaminal Enjeksiyon ; Ameliyathanede Skopi ( Seyyar Röntgen Cihazy) e?li?inde Bel fy?y tespit edilen bölgeye, baca?a giden sinir çyky? yerine steroid ve lokal anestezik enjekte edilerek yapylyr. Bu i?lemde hafif sedasyon altynda yapmak i?lemin hasta ve hekim bazly konforunu artyryr.

Nükleoplasti (Radyofrekan) ; Yine ileri dereceye ula?mamy? bel fytyklarynda fytykla?my? diske röntgen altynda( Skopi) bir i?ne ile girilerek radyofrekans dalgalaryyla diskin ( Kykyrdak dokunun ortadaki yumu?ak kysmy hedef alynyr) kontrollü ve synyrly olarak ysytylmasydyr. Kykyrdak doku içindeki sinirlerin harap edilmesi ve diskin içinde bo?luklar açarak fyty?yn çökmesi esasyna dayanyr.Böylece baca?a giden sinir üzerindeki basky azalyr. Nükleoplasti tek seans olarak, lokal anestezi altynda hasta uyumadan ameliyathane ?artlarynda yapylyr ve hastanede yatma gerektirmeden uygulanan bir metottur. Fyty?y tamamen yok etmesinin garantisi yoktur ve ba?ary yüzdesi iyi seçilmi? bir hastada %60 civaryndadyr. Lazer diskektomi ; nükleoplastiye benzer bir metottur. Kullanylan ysy birazda yüksektir

Epiduroskopi; Kuyruk sokumu kemi?inden girilerek yapylan kameraly bir sistemdir. Kamera ile lazer uygulanacak yer espit edilip hem lazer ile disk küçültme hemde kortizon byrkma yolu ile iki i?lem ayny anda yapylabilir. Bu yöntemi özlelikle bel fy?y ameliyaty olmu? ve yapy?yklyk geli?mi? hastalarda tercih ediyoruz.

c)Ameliyat Gerektiren Durumlar:Fizik tedaviye ra?men hastanyn a?rylary devam ediyorsa veya gerilemeyen bir güç kayby, bacakta incelme, idrar tutamama varsa, dayanylmaz a?rylar mevcutsa veya MR filmlerinde diskten bir parça koptu?u tespit edilirse çözüm cerrahi müdahaledir. Ameliyatla omurilikten çykan sinirlere olan mekanik basy giderilmelidir. E?er cerrahi müdahale yapylmaz ve sinire basy devam ederse hastada idraryny tutamama, seksüel gücün kayby, ayaklarda kuvvetsizlik gibi sorunlar geli?ebilir veya bunlar geli?mi? ise giderek kötüle?ebilir. Maalesef halk arasynda ameliyat olursam sakat kalyrym, uzun süre yataktan kalkamam gibi inany?lar ve duyumlar mevcuttur. Ama mikrocerrahi sayesinde ameliyata ba?ly geli?ebilecek komplikasyonlar en aza indirilmi?tir.

ÖNERYLER

Her hastalykta oldu?u gibi bel fyty?ynda da önemli olan bu hastaly?yn ortaya çykmasyny önlemektir. Bu ba?lamda kendi vücudumuzu tanyyarak ta?yyabilece?imiz kadar yükü tavsiye edildi?i gibi ta?yyalym. Bel syrt ve karyn kaslarymyz kuvvetli olmaly bu daancak düzenli egzersiz ile mümkün olabilir. Yüzme iyi bir koruyucu aktivitedir. Bel a?rylarynyn büyük kysmy kas ve omurga ile ilgilidir ve basit tedavilere olumlu yanyt verirler. Bir kysym bel a?rysy ise bel fyty?yna ba?lydyr ve bunlaryn sadece %7 si operasyon gerektirir. Belden baca?a yayylan a?rylar, uyu?malar güç kayyplary, ani idrar tutamama gibi durumlarda vakit kaybetmeden bir Beyin Cerrahyna ba?vurmalyyyz. Günümüzde bel fyty?ynyn cerrahi dy?y bir çok tedavisi bulunmakta, bunlardan Nükleoplasti, Transforaminal Enjeksiyon, Epiduraskopi gibi giri?imsel yöntemler hastanemizde güvenle uygulanmaktadyr. Acil haller de ve konservatif tedavilerden, giri?imsel yöntemlerden fayda görmeyen hastalara ise Mikrodiskektomi ile operasyonu öneriyoruz” dedi.

Haber: Abdurrahim Yyldyrym