DYZ A?RISI

11 Mayys 2016, 17:43 Abdurrahim YILDIRIM

Çorlu Özel Vatan Hastanesi Doktorlaryndan Levent Tan Diz A?rysy ile ilgili olarak açyklamalarda bulundu. Dr. Tan verdi?i bilgilerde ?unlary dile getirdi; “Diz a?rysy, her ya?tan insany etkileyen yaygyn bir ?ikayettir. Ba? yyrtylmasy, kykyrdak veya menisküs yaralanmasy gibi bir travma sonucu olabilir. Ya da enfeksiyon ve artrit gibi hastalyklar da diz a?rysyna neden olabilir .

Bunlardan; ÖÇB yaralanmasy, basketbol , futbol ya da ani yön de?i?iklikleri gerektiren di?er spor oyunlarynda dizin dönmesi sonrasy olu?ur.Menisküsler, sert lastik kyvamynda diz eklemi içinde bir amortisör gibi i?lev gören iç ve dy? menisküs olarak iki adet bulunan yapydyr. Bunlaryn üzerinde a?yrlyk varken ani diz bükülmeleri ile yyrtyk olabilir.

Patellar tendinit, diz önündeki tendonun kayak , bisiklet ve zyplamaly spor aktivitelerinde zorlanmasy sonucu iltihaplanmasydyr.Yliotibial Bant sendromu, uyluk kemi?inin dy? kysmyndaki fasya dokusunun özellikle ko?ucularda zorlanmasy sonrasy meydana gelir. Diz kapa?y çyky?y, diz kapa?ynyn anatomik sorunlary nedeni ile yuvasyndan dy?a do?ru yer de?i?tirmesi ile olu?ur.E?er kalça veya ayak a?rysy varsa diz eklemindeki yük da?ylymy de?i?ebilir. Böylece diz ekleminin daha fazla stres biner.Artritin 100'den fazla farkly tipi vardyr .En syk görülenlerin ba?ynda osteoartrit (kireçlenme hastaly?y) gelir. Kykyrdakta ya?la birlikte olu?an bir a?ynma ve yypranma durumu vardyr . 

Romatoid artrit, diz dahil olmak üzere vücudun hemen her eklemini etkileyen bir hastalyktyr. Romatoid artrit kronik bir hastalyk olmasyna ra?men, ?iddeti de?i?ebilir ve ataklarla seyredebilir. Gut artriti ürik asit kristallerinin eklemde birikmesi ile olur. Gut en syk ba?parma?a etkilese de , ayny zamanda dizde de olu?abilir. 

Septik artritte, diz eklemde enfeksiyon nedeni ile ?i?lik, a?ry ve kyzaryklyk vardyr ve genellikle vücut ate?i olur.

Diz önü a?rysy, diz kapa?y altyndaki kykyrdakta yumu?ama ile olabilir.

A?yry kilolu ve obez hastalarda yürüyü? veya merdiven inip çykma gibi syradan faaliyetler syrasynda diz eklemleri üzerinde stres ve yüklenme artar. Ayryca eklem kykyrda?yna yük bindirerek dizde kireçlenme riski artar.

Diz a?rysynda te?his koymak için bazy görüntüleme yöntemlerine ba?vurulur. Bunlar, kemik kyryklary, anatomik bozukluklar ve eklemdeki kireçlenmeyi tespit için röntgen, ayryntyly kesitsel ve 3 boyutlu incelemeler için bilgisayarly tomografi(BT), diz çevresindeki yumu?ak dokulary zararsyz ses dalgalary ile incelelemek için ultrasonografi(USG) ve güçlü myknatyslar yardymy ile kas, tendon, kykyrdak ve kemik ili?ini de?erlendirmek için manyetik rezonans görüntülemedir(MR).

Ayryca  enfeksiyon, gut veya artrit gibi hastalyklar için laboratuvar kan testleri ya da i?ne ile diz eklemine girilerek alynan syvynyn testleri yapylabilir.

Tedavi, elbette bu testlerin ve görüntüleme yöntemlerinin sonuçlaryna gore de?i?ecektir. Ama genel olarak, a?yzdan a?ry ve yangy giderici ilaçlar, so?uk uygulama, istirahat, bazen dizlik, fizik tedavi, uyluk kaslaryny güçlendirici ve dengeyi sa?layycy egzersizler, eklem içine do?rudan ilaç enjeksiyonlary gibi ameliyat dy?y yöntemler ve bazy durumlarda da cerrahi giri?imlerdir.Eklem içine genellikle a?rysyz ve yangysyz dönemlerde kykyrda?yn yapy ta?y olan glukozamin ve kondroitin sülfat içeren uzun etkili tek doz enjeksiyonlar yapylabilir. Bu i?lem kysmi rahatlama ve eklem hareketlerinde nispeten düzelme sa?layabilir. Çok ilerlemi?, cerrahi yapylamayan ya da istemeyen hastalarda kysa sureli rahatlama için eklem içine kortizon enjeksiyonlary yapylabilir.

Cerrahi seçenekler arasynda ise çok syk yapylan diz artroskopisi, açy düzeltici kemik ameliyatlary, yarym diz protezi ve tam diz protezi vardyr.

Artroskopik cerrahide eklem içine küçük bir kesi ile teleskopik yüksek çözünürlüklü 4 mm çapynda kamera ile girilir. Ameliyathanede büyük ekranda problemler tespit edilir ve yine küçük ikinci bir kesi yapylyr, özel aletler yardymy ile menisküs, kykyrdak ve ba? ameliyatlary yapylyr. Genelde bir gece hastanede kalynyr. Sonra taburcu edilir. Yapylan i?leme göre rehabilitasyon ba?lanyr.

Açy düzeltici ameliyatlar, eklem çevresindeki kemiklerde açysal e?rilikler oldu?u zaman dize binen yükleri e?itlemek için yapylan düzeltici kemik ameliyatlarydyr.

Yarym diz protezi, seçilmi?, bu ameliyata uygun hastalarda yapylyr. Tüm diz açylmaz ve eklem yüzeylerinin bir kysmy de?i?tirilir.

Tam diz protezi, eklem hareketleri bozulmu?, istirahat a?rylary olan, yürüme mesafeleri diz a?rysy nedeni ile kysytlanmy?, uygulanan medikal tedavilerden fayda görmeyen hastalarda uygulanmaktadyr.

Eklem uygun açylarda kesilip hasarly dokular çykarylyr ve yerine titanyum ala?ymly ekleme gore özel dizayn edilmi? diz protezi konur. Ameliyat sonrasy diz hareketleri ve yürüme egzersizleri ba?lanarak bir kaç gün hastanede yattyktan sonra hasta taburcu edilir.

Diz a?rylarynda ayryntyly muayene sonrasy uygun görüntüleme yöntemleri ile te?his belirlenerek hastanyn ihtiyacyna uygun cerrahi ya da cerrahi olamayan tedaviler uygulanyr” dedi.

Haber: Abdurrahim Yyldyrym